ارومیه ارومیه آدرس: موادوروشها:نوعپژوهش توصیفی-همبستگیبود.جامعهآماریپژوهش تمامیپرستاران

Transcript

1 مسؤولیت با کار در معنویت و حرفهای اخالق بین ارتباط مدلیابی کرمانشاه شهر دولتی بیمارستانهای پرستاران میان در اجتماعی شهودی مریم مهاجران بهناز چکیده بررسی که است سالمت مدیریت نظام در کلیدی موضوعی اجتماعی مسؤولیت مقوله مقدمه: مدیران برنامریزی در عمده چالش است زیادی متغیرهای شناسایی نیازمند آن همهجانبه دارد. پرستاران سازمانی رفتار این بر تأثیرعمدهای که است اصلی متغیر تعیین هم پرستاری در معنویت و حرفهای اخالق به میتوان اجتماعی مسؤولیت بر تأثیرگذار متغیرهای جمله از نمود. اشاره کار مسؤولیت با کار در معنویت و حرفهای اخالق بین ارتباط مدل بررسی به مطالعه این هدف: است. پرداخته کرمانشاه شهر دولتی بیمارستانهای پرستاران میان در اجتماعی مهاجران بهناز ارومیه دانشگاه آموزشی مدیریت گروه استادیار ایران ارومیه شهودی مریم مسؤول: مؤلف دانشگاه آموزشی مدیریت دکتری دانشجوی ایران ارومیه ارومیه آدرس: موادوروشها:نوعپژوهش توصیفی-همبستگیبود.جامعهآماریپژوهش تمامیپرستاران با نفر 157 تعداد که ) 386 نفر( 1392 بودند. سال در کرمانشاه شهر دولتی بیمارستان دو ابزار شدند. انتخاب ساده تصادفی نمونهگیری روش از استفاده با و مورگان جدول به استناد کادوزیر) 2002 ( حرفهای اخالق پرسشنامه بودند: استاندارد پرسشنامه سه دادهها جمعآوری )2010(. ایرکان و آپایدین اجتماعی مسؤولیت و )2003( همکاران و میلیمان کار در معنویت )0/70( و )0/80( )0/79( بترتیب کرونباخ آلفای از استفاده با نیز ها پرسشنامه پایایی با ساختاری معادالت مدلیابی روش از نیز دادهها تحلیل و تجزیه جهت است. شده محاسبه شد. استفاده ) 8/72 ( لیزرل افزار نرم کمک و 55/2=t مقدار )با کار در معنویت و حرفهای اخالق بین که دادند نشان نتایج یافتهها: ) P 0/05< و t 28/2= مقدار )با اجتماعی مسؤولیت و کار در معنویت بین و 0/05<P( و اخالق بین رابطه در کار در معنویت همچنین داشت. وجود معنیداری و مثبت رابطه حرفهای اخالق معنویت میانجی نقش تائید با داردکه را میانجی نقش اجتماعی مسؤولیت میباشد. پرستاران اجتماعی مسؤولیت بر معنیدار و مثبت غیرمستقیم اثر دارای افزایش ی برا که میگردد پیشنهاد بیمارستانها و پرستاری مدیران به نتیجهگیری: بگونهایی را کاری محیط و حرفهای اخالق بسترهای و زمینه پرستاران مسؤولیتپذیری نهایت در و نموده ایجاد پرستاران در را بودن مفید و مؤثر و ارزشمندی احساس که کنند آماده باشند. جامعه و سازمان بیماران قبال در آنها مسؤولیتپذیری ارتقای زمینهساز پرستار کار در معنویت اجتماعی مسؤولیت حرفهای اخالق کلیدی: کلمات دوم سوم شماره دوره سوم سال 1393 تابستان 20 20

2 اجتماعی مسولیت با کار در معنویت و حرفهای اخالق مدلیابی مقدمه عنوان به سازمانها اجتماعی مسؤولیت مفهوم اخیر سالهای در مطرح مدیریت حوزه در توجه نیازمند و برانگیز حساسیت موضوعی فعالیتهایی مجموعه به اجتماعی مسؤولیت )1-3(. است شده عنوان به داوطلبانه صورت به سرمایه صاحبان که میشود گفته واقع در )4(. میدهند انجام جامعه در مفید و مؤثر عضو یک طرف از مسؤالنه عمل انتظار مراجعان و مصرفکنندگان از بسیاری نسبت بلکه ذینفعان و سهامداران به نسبت تنها نه را شرکتها اهمیت راستا همین در )5-7(. دارند جامعه کل و مردم عموم به خاص ماهیت دلیل به درمان حوزه در اجتماعی مسؤولیت نقش و همواره تا دارند مسؤولیت پرستاران چراکه است انکار غیرقابل آن با و مطلوب ایمن مراقبت به دسترسی روشهای پیشبرد برای را عالی کیفیت با پرستاری های مراقبت و )8( کنند تالش کیفیت همه به قضاوت و تبعیض از عاری مناسب ارجاع و مستقیم صورت به درمان و ها انسان حقوق به گذاشتن احترام دهند. ارائه مددجویان سیستم در ناپذیر جدایی بخش آنها شأن نظرگرفتن در بدون افراد است) 9 (. بهداشتی مراقبت شناخت پی در صاحبنظران و پژوهشگران از بسیاری دیگر طرف از هک رسیدهاند نتیجه این به سازمان شکستهای و موفقیتها دالیل تنهاعللتوفیقسازمانهاعواملیچونساختار تکنولوژیوتجهیزات مؤثر سازمانها کامیابی در نیز معنوی و غیرمادی عوامل بلکه نیست توصیفکننده کار محیط و کار در معنویت اصطالح )10(. بودهاند هستند انرژی با و پرحرارت کارشان در که است کارکنانی تجربه میکنند معناوهدفرادرکارشاندرک میکند آنهاراارضاء کارشان از )11(. دارند اثربخشی ارتباطات همکارانشان با میکنند احساس و شرایط مییابند ظهور و بروز اجازه معنویات آن در که شرایطی جمله بیماریوناخوشیاست بیماریهااتفاقهایمنحصربهفردیهستند هستند درمانی کارکنان این و میانگیزند بر را معنوی پاسخ یک که معنوی وقایع دارند. حضور مرگ و تولد بیماری مانند مواقعی در که برای فرصتی میتوانند میانگیزند بر بیماران در را معنوی پاسخ که رد )12(. ارائهدهندگانمراقبتهاباشند تأمینمراقبتمعنویتوسط توجه دارد بهبودی در كه نقشی درك با معنویت به اخیر سالهای و بیماران روحی نیازهای شدن برآورده در كمك است. شده بسیار )13(. است شده شناخته بالینی مراقبت اساسی عنصر آنها خانواده وجود ارتباط بهبودی و معنویت بین که معتقدند پژوهشگران درواقع یک افراد همه برای که است تأملی ظرفیت معنویت )14-16(. دارد بودن احساس افراد به و )17( بوده بهفرد منحصر و ذاتی نیروی منبع و درونی دانستن برای ظرفیت فطرت نظیر کیفیتهایی با را و عشق ظرفیت سوی به فرد تعالی و مقدس ذهنی تجربه تقویتی کار در معنویت مفهوم این تبع به )18(. میکند القا بزرگتر دانش انجام ارضای و موفقیت فرزانگی شادکامی سالمت برگیرنده در به پرداختن همواره بشر امروز دغدغه كه آنجایی از )19(. است کار ساختارگرایی نظر از بنابراین است آن( مختلف اشكال )با معنویت رفتار ادبیات و مدلها در شدن وارد برای معنویت پدیدارشناسی و معنویت اهمیت )20(. است بسیاری ارزش دارای سازمانی و انسانی خدمات ارائه اصلی هسته بهعنوان باید که است بهگونهای کار در )21(. شود گرفته نظر در درمانی بهداشتی درمانی كه است پزشكی علوم از شاخهای و مستقل رشتهای پرستاری و درمانی مراقبتی بهداشتی نیاز مورد خدمات ارائهی آن رسالت ارتقای و حفظ تأمین جهت استاندارد سطح باالترین در توانبخشی ضرورت حرفه این در اخالقیات رعایت و )22( است جامعه سالمت پرستاران در اخالقی اصول بر مبتنی رفتار چراکه دارد بیشتری )23(. دارد بیماران سالمتی بازگشت و بهبود در مؤثری نقش رقابت و انسانی سرمایه کمبود مانند مسائلی کنار در امروزه درواقع آتی چالشهای از یکی عنوان به نیز حرفهای اخالق بحث جهانی از منظور تعریف طبق است. شده برشمرده سازمانها برتری برای قابل رفتار بین که است رفتاری هنجارهای رعایت اخالق رعایت از سازمانی رفتار که زمانی میکند. ایجاد تمایز قبول قابل غیر و قبول آشکاروپنهان اخالقیضعیفباشد هزینههایعملکردبهصورت نظر سازمان مختلف حوزههای در میتوان را هزینهها این مییابد. افزایش و شفافیت عدم سازمان پویایی کندی بهرهوری بودن پایین مانند حرفهای اخالق )24(. کرد شناسایی سازمانی ارتباطات ریختگی بهم اخالقی مسائل به میکوشد که است اخالق جدید شعبههای از یکی حرفهای اخالق از مقصود )25(. دهد پاسخ گوناگون حرفههای ندای اساس بر و داوطلبانه افراد باید که است قواعدی مجموعه بدون کنند رعایت حرفهای کار انجام در خویش فطرت و وجدان مجازاتهای به تخلف صورت در یا باشند داشته خارجی الزام آنکه اخالق علم از صحبت که هنگامی واقع در )26(. شوند دچار قانونی همچنین و درست رفتار بر حاکم اصول منظور میآید میان به درون افراد مطلوب عملکرد و رفتار که است معیارهایی یا قانونها اخالقی مباحث میرسد نظر به )27(. میکند تبیین را حرفه یک باشد ملموستر آن خاص ماهیت دلیل به پرستاری حرفه در 21 تابستان 1393 دوم شماره سوم دوره سوم سال پرستاري مديريت فصلنامه

3 مریم شهودی و همكاران چراکه به هر حال باید پرستاران توانایی توجیه منطقی برای انتخاب یا رد یك عمل در موقعیت اخالقی را داشته باشند. حتی ممكن است در یك تعارض اخالقی پاسخ مشخصی وجود نداشته باشد و پرستار باید توانایی تصمیم گیری بر اساس سود و زیان بیمار را داشته باشد )28(. لذا رعایت موازین اخالقی عامل مؤثری برای بهتر شدن عملکرد پرستاران در ارائه مراقبت با کیفیت خواهد بود.)29( مرور مبانی نظری و پیشینه تحقیقاتی حاکی از ارتباط اخالق حرفهای و مسؤولیت اجتماعی )30 و 31 ( معنویت و مسؤولیت اجتماعی )32( و ارتباط معنویت با مباحث اخالقی در سازمان )33-35( بود. بر این اساس فرضیات مطالعه حاضر به صورت ذیل و شکل مفهومی )1( زیر تدوین گردیدند. بین اخالق حرفهای و معنویت در کار رابطه وجود دارد. بین اخالق حرفهای و مسؤولیت اجتماعی رابطه وجود دارد. بین معنویت در کار و مسؤولیت اجتماعی رابطه وجود دارد. معنویت در کار نقش میانجی را در رابطه بین اخالق حرفهای و مسؤولیت اجتماعی ایفا میکند. مواد و روشها اخالق حرفهای مسؤولیتاجتماعی معنویت در کار شکل 1. مدل مفهومی مطالعه روشمطالعهحاضرتوصیفی-همبستگیبود.جامعه آماریپژوهش کلیه پرستاران دو بیمارستان دولتی شهر کرمانشاه در سال) 1392( بودند که تعداد آنها بر اساس آمار موجود )386( نفر اعالم شده است. از این تعداد با استناد به جدول مورگان و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده تعداد )190( پرسشنامه توزیع گردید که در نهایت )157( پرسشنامه تکمیل شده برگشت داده شد )نرخ پاسخگویی %82(. ابزارهای مطالعه سه پرسشنامه بودند: پرسشنامه اول فرم کوتاه پرسشنامه اخالق حرفهای کادوزیر) 2002 ( )36( بود که شامل) ) 8 سؤال و بر اساس طیف پنج گزینهای لیکرت از خیلی زیاد )5( تا خیلی کم )1( تدوین شده بود. پرسشنامه دوم فرم کوتاه پرسشنامه مسؤولیت اجتماعی آپایدین و ایرکان )2010( بود )37( با طیف پنج گزینهای از )خیلی زیاد = 5 تا اصال =1( شامل) 10 ( گویه بود. پرسشنامه سوم پرسشنامه معنویت در کار میلیمان و همکاران )2003( بود )38(. روایی پرسشنامههای اخالق حرفهای و مسؤولیت اجتماعی بر اساس اطالعات حاصل از رواسازی تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی در پژوهش )39( تأیید شده بود و پایایی این دو پرسشنامه نیز با استفاده از آلفای کرونباخ برای پرسشنامه اخالق حرفهای )0/79( و مسؤولیت اجتماعی )0/70( محاسبه گردید )39(. همچنین روایی سازه و پایایی پرسشنامه معنویت در کار در پژوهشهای قبلی بررسی و تأیید شد و مقدار آلفای کرونباخ برای پرسشنامه معنویت در کار در مطالعه مذکور )0/80( محاسبه شده است )38(. شایان ذکر است علی رغم اینکه پرسشنامههای مطالعه استاندارد بودند ولی به دلیل عدم کاربرد آنها در جامعه پرستاران نیاز به اعمال تغییراتی احساس میگردید تا متناسب با بافت جامعه آماری پرستاران و نظام مراقبت سالمت گردد بنابراین در مطالعه حاضر پرسشنامهها با کمی تغییرات برای جامعه آماری پرستاران بازنویسی شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها نیز از روش مدلیابی معادالت ساختاری استفاده شد. شایان ذکر است با توجه به اینکه نرمال بودن توزیع متغیرها از پیش فرضهای روش مدلیابی معادالت ساختاری است در مطالعه حاضر نرمال بودن توزیع متغیرها با استفاده از آزمون کالموگروف اسمیرنوف مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است که نتایج آن در جدول) 1.( آمده است.به منظور رعایت مسائل اخالقی در فرآیند اجرای پژوهش پژوهشگران پرستاران را از بدون نام بودن پرسشنامهها و تحلیل دادهها به طور کلی مطمئن نمودند و همچنین شرکت داوطلبانه پرستاران در تکمیل پرسشنامهها مدنظر قرار گرفت. یافتهها به منظور آزمون فرضیههای مطالعه از مدلیابی معادالت ساختاری استفاده شده است و چندین مسیر فرعی نیز مورد بررسی قرار گرفت )که نتایج آنها به صورت کلی در شکلهای 2 و 3 و جدول 2 ارائه شده است(. یافتهها حاکی از این بود که اخالق حرفهای دارای اثر مستقیم مثبت و معنیدار بر معنویت در کار با ضریب )0/24( میباشد )شکل 2(. همچنین مقدار t برای رابطه بین اخالق حرفهای و معنویت در کار )2/55( میباشد )شکل 3(. با توجه به اینکه این مقدار در دامنه بین 1/96 تا 2/57 قرار دارد. بنابراین این 22 فصلنامه مديريت پرستاري سال سوم دوره سوم شماره دوم تابستان 1393

4 مدلیابی اخالق حرفهای و معنویت در کار با مسولیت اجتماعی جدول 1. آزمون کالموگروف اسمیرنوف برای متغیرهای پژوهش P Value 0/200 0/068 0/076 گروه اخالق حرفهای معنویت در کار مسئولیت اجتماعی آماره آزمون 0/046 0/069 0/052 Chi- square= ; Degrees of freedom= 71; p- value= ; RMSEA= 0.07 شکل 2. خروجی نرم افزار بر اساس ضرایب استاندارد نتیجه در سطح )0/05( معنیدار است لذا اینطور نتیجه گرفته میشود که با 95 درصد اطمینان اخالق حرفهای بر معنویت در کار در میان پرستاران تأثیرگذار است )جدول 2(. بر این اساس فرضیه اول مبنی بر وجود ارتباط بین اخالق حرفهای و معنویت در کار تأیید میگردد. در رابطه با مسیر فرعی دوم در رابطه با تأثیرگذاری اخالق بر مسؤولیت اجتماعی نتایج شان دادند که اخالق حرفهای دارای اثر مستقیم مثبت و معنیدار بر مسؤولیت اجتماعی با ضریب )0/30( و )3/53( میباشد این نتایج در شکلهای )2( و )3( ارائه شده است. با توجه به اینکه این عدد بزرگتر از 2/57 است بنابراین با 99 درصد اطمینان میتوان ادعا نمود که پرستاران دارای اخالق حرفهای باال مسؤولیتپذیری اجتماعی باالتری دارند )جدول 2(. نتایج به دست فصلنامه مديريت پرستاري سال سوم دوره سوم شماره دوم تابستان

5 مریم شهودی و همكاران Chi- square= ; Degrees of freedom= 71; p- value= ; RMSEA= 0.07 شکل 3. خروجی نرم افزار بر اساس ضرایب t آمده حاکی از تأیید فرضیه دوم مطالعه مبنی بر معنیداری ارتباط بین اخالق حرفهای و مسؤولیت اجتماعی میباشد. در راستای آزمون فرضیه سوم نتایج حاکی از این بود که معنویت در کار رابطه مثبت و معنیداری با مسؤولیت اجتماعی با ضریب استاندارد )0/21( دارد. بنابراین فرضیه سوم مبنی وجود رابطه معنیدار بین معنویت در کار و مسؤولیت اجتماعی تأیید میگردد. با تأیید معنیداری رابطه بین معنویت در کار و مسؤولیت اجتماعی به نوعی نقش میانجی معنویت در رابطه بین اخالق و مسؤولیت اجتماعی تأیید میگردد )فرضیه چهارم(. بنابراین نقش میانجی معنویت در کار در رابطه بین اخالق حرفهای و مسؤولیت اجتماعی در مدل تائید میشود. با تائید نقش میانجی معنویت اخالق دارای اثر غیرمستقیم مثبت و معنیدار بر مسؤولیت اجتماعی میباشد. در مدل ساختاری معنی داری ضریب مسیر با استفاده از value( t( مشخص میشود. چنانچه مقدار t بین )1/96 الی 2/57( باشد ارتباط دو سازه در سطح )0/05< p( معنیدار است. اگر مقدار t بیشتر از ( 2/57( باشد معنی داری ارتباط در سطح )0/01< p( می باشد. طبق اطالعات بدست آمده )شکل 3 و جدول 2( بیشترین اثر مربوط به اخالق حرفهای بر مسؤولیت اجتماعی با ضریب )0/30( و مقدار )3/53( t مشاهده میشود. در مدلیابی معادالت ساختاری برای ارزیابی نیکویی برازش مدل آمارههایی به وسیله نرم افزار لیزرل عرضه میشود. لیزرل چندین آزمون نیکویی برازش عرضه میکند. در مطالعه حاضر از چند شاخص برای ارزشیابی مدل ساختاری استفاده شده است: 1. مجذور کای 2. نسبت مجذور کای به درجه آزادی 3. شاخص نیکویی برازش )GFI( 4. شاخص )NNFI( 5. شاخص برازندگی تطبیقی )CFI( 6. شاخص برازندگی افزایشی )IFI( و 7. ریشه خطای میانگین مجذورات تقریب.)RMSEA( مجذور کای نشان میدهد که ساختار کواریانس حاصل از داده های ورودی با مدل 24 فصلنامه مديريت پرستاري سال سوم دوره سوم شماره دوم تابستان 1393

6 اجتماعی مسولیت با کار در معنویت و حرفهای اخالق مدلیابی کار در معنویت میانجی نقش با مکنون متغیرهای تأثیر ضرایب جدول 2. فرضیهها مسیر حرفهای اخالق کار در معنویت حرفهای اخالق اجتماعی مسئولیت کار در معنویت اجتماعی مسئولیت حرفهای اخالق اجتماعی مسئولیت کار( در معنویت طریق )از استاندارد مسیر ضریب t 2/55 3/53 2/28-0/24 0/30 0/21 0/05 نتیجه دارد مستقیم اثر دارد مستقیم اثر دارد مستقیم اثر دارد مستقیم غیر اثر df = 71, X 2 /df = 2.46, RMSEA = 0.07, CFI =.90, GFI = 0.80, X2 = کای مجذور تر کوچک اعداد خیر. یا دارد مطابقت نظری پیشنهادی نیکویی شاخص است. آزمون مورد مدل مناسب برازش دهنده نشان مدل کواریانس با شده مشاهده کواریانس تطابق شاخص برازش قدر هر و میگیرد قرار یک و صفر بین شاخص این عدد است. نظری برازندهتر و مناسبتر مدل باشد نزدیکتر یک به آمده بدست عدد تطبیقی برازش شاخص مثابه به تطبیقی برازندگی شاخص است. پیشبینی کواریانس ماتریس شاخص این میشود شناخته نیز بنتلر مقایسه تئوریکی( )مدل صفر مدل کواریانس با را مدل با شده مدل تا باشد )0/90( کم دست باید قرارداد پایه بر آن مقدار میکند. و میسنجد را الگو برازش RMSEA شاخص شود. پذیرفته نظر مورد شده نرم شاخص میدهد. نشان را بهتری برازش آن کوچکتر میزان کدام هر که نیز )IFI( فزاینده برازندگی شاخص و )NNFI( برازندگی بین از مقدارشان میدهند نشان را ساختاری مدل برازش از وجهی یک به شاخصها این مقدار چقدر هر و میباشد متغیر یک و صفر )40(. دارند داللت الگو بهتر برازش بر باشند تر نزدیک است. شده ارائه 2( شکل در) ساختاری مدل تحلیل از حاصل نتایج )0/01( معنیداری سطح در )175/35( با برابر کای مجذور مقدار )جدول باشد می )2/46( آزادی درجه بر دو خی مقدار آمد. بدست از بیشتر نبایستی نسبت این حاصل عدد شاخص این اساس بر 3(. )41(. گردد تائید الگو تا باشد )3( از کمتر آزادی درجه به کای مجذور نسبت اینکه به توجه با مدل با آمده بدست دادههای که گفت میتوان میباشد )3( مجذورات میانگین خطای ریشه مقدار دارند. مطابقت فرضی شاخصهای سایر میباشد. )0/07( با برابر )RMSEA( تقریب ساختاری مدل برازش از وجهی کدام هر که NNFI IFI GFI CFI شاخصهای به توجه با است. آمده 3(. )جدول در میدهند نشان را خروجی مدل گفت توان می 3(. )جدول مدل کلی برازندگی ارزیابی است. برخوردار خوبی نسبتا برازش از لیزرل نرمافزار بحث و حرفهای اخالق بین روابط مدلیابی هدف با حاضر مطالعه پرستاران میان در کار در معنویت واسطهگری با اجتماعی مسؤولیت این از حاکی نتایج شد. انجام کرمانشاه شهر دولتی بیمارستانهای پرستارانی است تأثیرگذار کار در معنویت بر حرفهای اخالق که بود به و میدانند کار درست انجام به مقید را خود بیمارستان در که معنویت از میکنند رعایت توأمان را حرفهای و اخالقی مسائل نوعی کارشان در که هستند افرادی آنها میباشند. برخوردار نیز باالیی بیماران و همکاران با روابط در و دارند باالیی نیروی و انرژی احساس و معنا کارشان برای و داده نشان انعطافپذیری و صدر سعه خود از پژوهشهای با همسو حاضر نتایج قائلاند. درخور و شایسته هدفی نشان خود پژوهشهای در مذکور پژوهشگران میباشد. )33-35( کارکنان میان در کار در معنویت و اخالقی مباحث بین که دادند اخالقیات رعایت و دارد وجود معنیداری و مثبت ارتباط سازمان و است کار در معنویت وجود کننده پیشبینی نوعی به سازمان در باشند کارشان در حرفهای اخالق اصول به مقید که زمانی کارکنان اینکه واقع در مینمایند. معناداری احساس خود حرفه و کار در از ترس و باالدستی عوامل و خارجی الزامات وجود بدون پرستاران 25 تابستان 1393 دوم شماره سوم دوره سوم سال پرستاري مديريت فصلنامه

7 همكاران و شهودی مریم کلی ساختاری مدل برازندگی شاخصهای جدول 3. GFI IFI NNFI GFI شاخصها 0/80 0/83 0/82 0/90 نهایی مدل دهند نشان را کار در مدیریتی خود و نظارتی خود نوعی مجازات معناداری ارتقای و حفظ ایجاد زمینهساز میتواند حتی احساس این حاضر مطالعه نتایج همچنین باشد. پرستاری حرفه در اهمیت و رابطه اجتماعی مسؤولیت و حرفهای اخالق بین که بود آن از حاکی یافتههای با همسو نتیجه این که دارد وجود معنیداری و مثبت بین که دادند نشان پژوهشگران این میباشد. 31( و 30 و )4 رابطه سازمان در اجتماعی مسؤولیت و حرفهای اخالق ارتباط اخالق که زمانی سازمان کارکنان و دارد وجود معنیداری و مثبت نوعی به اخالقیات رعایت این نمایند رعایت کارشان در را حرفهای تمام کلی طور به و مراجعان قبال در را خود آنها که میشود باعث به منوط صرفا را خود وظایف انجام و بدانند مسئول جامعه افراد حرفهای اخالق اصول تردید بدون نگیرند. نظر در سازمان داخل حرفه در که افرادی که میآیند حساب به جهانشمولی اصول نمایند الزاماتی رعایت به مقید را هستند فعالیت به مشغول خاصی به اصول این از عظیمی بخش انسانی و خدماتی حرفههای در و. و زیردستان باالدستان رجوع ارباب )همکاران دیگران با روابط در مسؤولیتپذیری مبحث که اینجاست در و میباشد مربوط.(. خدمات بهترین ارائه قبال در پرستاران میگردد. مطرح افراد مقابل میان این در پیداست ناگفته و دارند عظیمی مسؤولیت بیماران به به خارجی الزامات از جدای که هستند مسؤولیتپذیرتر افرادی بنابراین باشد. شده نهادینه آنها در حرفهای اخالق ارزشهای نوعی مسؤولیت باشند پرستاری حرفهای اخالق به پایبند که پرستارانی که مشتری-محوری پارادایم که همچنان. دارند باالتری اجتماعی ارائه شده سازمانها حرفهای اخالق مباحث وارد نیست دیرزمانی سرلوحه در را مشتری برابر در مسؤولیت احساس و خدمات بهترین میدهد. قرار سازمانی اقدامات اخالق بین رابطه در معنویت میانجی نقش بررسی با رابطه در و مثبت ارتباط که داد نشان نتایج اجتماعی مسؤولیت و حرفهای دارد. وجود اجتماعی مسؤولیت و کار در معنویت بین معنیداری مطالعه در چراکه میباشد. مطالعه) 32 ( با همسو حاضر مطالعه یافته رابطهمثبت دادهشدکهبینمعنویتومسؤولیتپذیری مذکورنشان میتواند کار در معنویت وجود نوعی به و دارد وجود معنیداری و نقش تأیید نماید. پیشبینی سازمان در را کارکنان مسؤولیتپذیری اجتماعی مسؤولیت و حرفهای اخالق بین رابطه در معنویت میانجی و حرفهای اخالق دو بین زدن پل و تازه افقی پیدایش به منجر مسؤولیتاجتماعیمیگردد پرستارانمقیدبهاصولاخالقحرفهای معناداری این طریق از و دارند اهمیت و معنا احساس کارشان در حرفهای اخالق اصول به پایبندی ثمره حدی تا که انرژی و اهمیت دیگر عبارت به دارند. کارشان در بیشتری اجتماعی مسؤولیت است کار در باال معنویت احساس دارای پرستاران در که نشاطی و اشتیاق آنها شده درونی حرفهای اخالق اصول در ریشه حدی تا دارد وجود دارد. نتیجهگیری و کار در معنویت حرفهای اخالق بین ارتباط حاضر مطالعه در پژوهش این در است. گرفته قرار بررسی مورد اجتماعی مسؤولیت به اجتماعی مسؤولیت مستقل متغیر عنوان به حرفهای اخالق در میانجی متغیر عنوان به کار در معنویت و وابسته متغیر عنوان بین که داد نشان حاضر مطالعه یافتههای است. شده گرفته نظر حرفهای اخالق بین کار در معنویت و حرفهای اخالق متغیرهای اجتماعی مسؤولیت و کار در معنویت بین و اجتماعی مسؤولیت و که است الزم اساس این بر دارد. وجود معنیداری و مثبت ارتباط با بنابراین نمود. توجه پرستاران جامعه میان در مذکور متغیرهای به حرفهای اخالق ارتقای راستای در پیشنهاداتی مطالعه نتایج به توجه پرستاری مدیران به ریزی برنامه برای اجتماعی مسؤولیت و معنویت به آنها معاونین و بیمارستان مدیران میگردد: ارائه بیمارستانها و پرستاران بین در مسؤولیتپذیری و معنویت و اخالق الگوی عنوان و مهم متغیرهای این به توجه که میگردد توصیه بنابراین هستند بنیادین ارزشهای عنوان به و شده شروع بیمارستان رأس از کلیدی بر عالوه نمایند. نهادینه سازمان و خود های رفتار در ریشهای و با جایگاه و پرستاری حرفه کلیدی نقش بیمارستان مدیران این نموده اعالم وضوح به را سالمت مدیریت نظام در حرفه این اهمیت نمایند. فراهم حرفه معناداری ارتقای و ایجاد برای را الزم بسترهای و تابستان 1393 دوم شماره سوم دوره سوم سال پرستاري مديريت فصلنامه 26

8 اجتماعی مسولیت با کار در معنویت و حرفهای اخالق مدلیابی چاشنی با پرستاران در حرفهای اخالق رعایت که زمانی درواقع تأثیر کند پیدا نمود و تجلی کار در معنویت احساس و معنابخشی لذا داشت. خواهد آنان بیشتر مسؤولیتپذیری بر مالحظهای قابل اثربخشی پرستاران تا نمایند ایجاد را شرایط این که موظفند مدیران با آنها که ای بگونه آورند بدست بیمارستان در مالحظهای قابل ات بیماران همدل و همراه خود بیدریغ حمایتهای و کمکها ارائه نمایند. تالش کامل بهبودی به رسیدن قدرانی و تشکر اداری کادر همکاری از میدانند الزم خود بر پژوهشگران نهایت در همکاری بدون که کرمانشاه شهر دولتی بیمارستانهای پرستاران و نمایند. قدردانی و تشکر صمیمانه نبود میسر پژوهش انجام آنان References 1. Lee, M. P. Review of the theories of corporate social responsibility: its evolutionary path and the road Ahead, International Journal of Management Reviews, 2008, 10(1): Cederstrom, C.; Marinetto, M. Corporate social responsibility á la the liberal communist, Journal of Organization, 2013, 20(3): Hildebrand, D., Sen, S., Battacharya, C. B. Corporate social responsibility: a corporate marketing perspective, European Journal of Marketing, 2011, 45: Rahman Seresht, H., Social responsibility: meta-organizational ethics, Tadbir, 2009, 204: [Persian]. 5. Dean, D. Consumer reaction to negative publicity, Journal of Business Communication, 2004, 41, Drumwright, M. E., Murphy, P. E. The current state of advertising ethics: Industry and academic perspectives, Journal of Advertising, 2009, 38: Waller, D. S., Lanis, R. Corporate social responsibility (CSR) disclosure of advertising agencies: an exploratory analysis of six holding companies annual reports. Journal of Advertising, 2009, 38: Sincox, K. The conscience of the health care system, Michigan Nurse.[Internet].[cited August 2005]. Available from: 9. Jensen, A. Lidell, E. The influence of conscience in nursing, Nursing Ethics, 2009, 16 (1): Hampton, D.R. contemporary management (2 nd ed). New Delhi: McGraw Hill, Ashmos P, Duchon D. Spirituality at work: a conceptualization and measure. Journal of Management Inquiry, 2000, 9(2): Cavendish R, Konecny L, Mitzeliotis C, Spiritual care activities of nursing using Nursing Intervention Classification (NIC) labels, International Journal of Nursing Terminology Classification, 2003 ; 14 (4): Lemmer C. Teaching the spiritual dimension of nursing care: a survey of U.S. baccalaureate nursing programs. Journal of Nursing Education ; 41 (11): Narayanasamy A. Spirituality coping mechanisms in chronically ill patients, British journal of Nursing ; 8; 11 (22): Monareng LV. Spiritual nursing care: a concept analysis, Curationis, 2012 ;; 35(1): Culliford L., Spirituality and clinical care. BMJ 2002; 325: Ahmadi, A.; Mostafa, M.; Bameri, O. Introduction to the emergence of spirituality in organization. Management in Eslam, 2011, 15 and 16: [Persian]. 18. Mazaheri, M.; Flahi khoshknab, M.; Maddah sadat, S. B.; Rahgozar, M. Nursing attitude to spirituality and spiritual care, Payesh, 2009, 8(1): [Persian]. 19. Naderi, N.; Rajaee poor, S. The spiritual approach to management (Indices of spirituality in the organization), Management in Eslam, 2010, 1(1): (Persian). 20. Karakas F. Spirituality and performance in organizations: a literature review, Journal of Business Ethics, 2010, 94: 27 تابستان 1393 دوم شماره سوم دوره سوم سال پرستاري مديريت فصلنامه

9 مریم شهودی و همكاران Shojaee, P.; Sadeghi, T.; Karimi, T.; Mokhtari, P. The relationship between manager s spirituality and spirituality at work with staff and patients satisfaction, Payesh, 2012, 11(4): [Persian]. 22. Jollaei S, Bakhshande B, Mohammad Ebrahim M, Asgarzade M, Vasheghani Farahani A, Shareiat E,et al. Nursing ethics codes in Iran: Report of a qualitative study. Journal of Medical Ethics and History of Medicine, 2010; 3(2): [Persian]. 23. Sanjari M, Zahedi F, Larijani B. Ethical codes of nursing and the practical necessity in Iran. Iranian Journal of Public Health, 2008; 37(1): Salehniya, M.; Allah-tavakoli, Z. Organizational ethics with an emphasis on ethical charter, Ethics in Science & Technology, 2010, 4 (1, 2): [Persian] 25. Hartog, M. Ethics and human resource management: Professional, Journal of Business and Professional Ethics, 2007, 21: Moberg, D. J.; Seabright, m. A. The development of moral imagination, Business Ethics Quarterly, 2000, 10 (4): Ho C.M. Ethics management for the construction industry. Engineering, Construction and Architectural Management, 2011, 18:5: Greipp, ME. Greipp s model of ethical decision making, Journal of advanced nursing, 2006, 17: Farmahini, M.; Kashani neya, Z.; Hossieni, M. A.; Biglariyan, A. The effect of communication skills training for nurses on patients satisfaction of how to communicate, Iranian Journal of Nursing Research, 2006, 1(3): (Persian). 30. Sarmadi, M. R. Shalbaf, A. Professional ethics in total quality management. Ethics in Science & Technology, 2007, 2 (3, 4): 99 (Persian). 31. Bond, J. W. Professional ethics and corporate social responsibility: Process Safety and Environmental Protection, United Kingdom, Kinjerski,V. M. Skrypnek, B.J. Defining spirit at work: finding common ground. Journal of Organizational Change Management, 2004, 17 (1): Canda, E.R., M. Nakashima and L.D. Furman, Ethical considerations about spirituality in social work: Insights from a National Qualitative Survey. Families in Society, 2004, 85(1): Sheridan, M.J. Ethical issues in the use of spiritually based interventions in social work practice: what are we doing and why? Journal of Religion and Spirituality in Social Work. 2008, 28(1/2): Bhagwan, R. Spirituality in social work in South Africa: Insights from a survey with academics, International Social Work, 2013, 56(3): Cadozier, V. The moral profession: A study of moral development and professional ethics of faculty.[internet].[cited 2002].Available from: www. Proquest, Com,. 37. Apaydin, C. Ercan, B. A structural equation model analysis of Turkish school manager s views on social responsibility, Procedia Social and Behavioral Sciences, 2010, 2: Milliman, J., Czaplewski, A.J. Ferguson J. Workplace spirituality and employee work attitudes, an exploratory empirical assessment. Journal of Organizational Change Management, 2003, 16 (4): Shahinmehr, B, Structural modeling of relationship between professional ethics, social responsibility and organizational accountability: the perspective of employees in the power distribution company of Urmia.[ MA theses].management. Urmia: University of Urmia, [Persian]. 40. Hooman, H. A. Structural equation modeling with LISREL application, Tehran: SAMT Publication, 2009.[Persian]. 41. Sobhanifard, Y. Akhavan-Kharazian, M. Factor analysis, structural modeling and multilevel, Tehran: Imam Sadiq University Press, first Edition, 2012.[Persian]. 28 فصلنامه مديريت پرستاري سال سوم دوره سوم شماره دوم تابستان 1393

10 Structural modeling of relationship between professional ethics and spirituality at work with social responsibility among nurses in the public hospitals in Kermanshah city Behnaz Mohajeran, Maryam shohoodi Mohajeran B. PhD.Assistant professor, Faculty of psychology, Urmia University of Psychology and Education of Sciences, Urmia, Iran. Corresponding author: shohoodi M. phd student, Faculty of psychology, Urmia University of Psychology and Education of Sciences, Urmia, Iran. Address: Nursing Management Quarterly Journal of Nursing Management Introduction: The concept of social responsibility is a key issue in health management system, which a comprehensive survey of it, needs to identify so many variables. Essential challenge for nurse managers in planning is reorganization the main variable which is important effect on nurses organizational behavior. Professional ethics and spirituality at work are among variables which are effective on social responsibility. Aim: The aim of study was examination of structural modeling of relationship between professional ethics and spirituality at work with social responsibility among nurses in the public hospitals of Kermanshah city. Method: The study was descriptive-correlation. The population of the study was all staff nurses in two public hospitals (N=386) of Kermanshah city in According to the Morgan table (157) of them were selected randomly. Three standard questionnaires were used: Professional Ethics questionnaire (Cadozier, 2002); Spirituality at work (Milliman & et al, 2003) and Social Responsibility (Apaydin & Ercan, 2010). Their reliabilities by α- chronbach were (0.79, 0.80 & 0.70) respectively. For data analysis, structural equation modeling was used through Lisrel 8.72 software. Results: The findings showed that there is a significant positive relationship between professional ethics and spirituality (t = 2.55, P< 0/05), and between spirituality and social responsibility at work (t= 2.28, P< 0/05).Also, spirituality played a mediator role, in relationship between ethics and social responsibility; this mean is professional ethics have indirect and significant positive effect on nurses social responsibility at work. Conclusion: Nurse managers and hospitals administrators must be prepared context and work environment for nurses which they feel valuable, effective and useful and eventually promote their responsibility towards patients, organization and society. Key words: nurse, professional ethics, social responsibility, spirituality at work Third Year, Vol 3, No 2, Summer